Jąkanie u dzieci

• Jąkanie to niezwykle złożony problem, który wciąż jest przedmiotem badań wśród specjalistów z dziedziny logopedii. Mechanizmy powstawania tego zaburzenia nie są do końca rozpoznane. Jąkaniem nazywamy zaburzenie mowy, objawiające się niezamierzonym powtarzaniem, przerywaniem bądź zniekształcaniem sylab lub całych słów.

• Zakłócenia płynności mowy mogą wynikać z zaburzonej koordynacji mięśni odpowiadających za artykulację dźwięków, fonację i oddech. Przyczyną zaburzenia mogą być też zmiany w funkcjonowaniu ośrodka mowy lub innych obszarach układu nerwowego.

Jąkanie u dzieci - przyczyny

• Jąkanie rozwija się zazwyczaj już w dzieciństwie. Brak płynności mowy pomiędzy 2. a 3. rokiem życia wynika często z pośpiechu i braku możliwości znalezienia słowa. Dziecko dopiero uczy się mówić i „zacinanie się” w tym wieku nie powinno być powodem do zmartwień. Do przyczyn zakłóceń płynności mowy zalicza się problemy z oddychaniem oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu mięśni w obrębie aparatu mowy. Dziecko może mieć problem z płynną wymową, gdy bez pełnego wydechu zbyt szybko podejmuje następny wdech. Niewłaściwe oddychanie wynika m.in. z oddychania piersiowego przy zaciśniętych mięśniach przepony. Jąkanie powodowane jest także przez zaciskanie strun głosowych oraz niekontrolowane skurcze mięśni języka.

Jąkanie na tle emocjonalnym

• Bardzo często mówi się o zakłóceniach płynności mowy powstałych pod wpływem silnego stresu, traumatycznego doświadczenia. Taka sytuacja może wystąpić nie tylko w wieku dziecięcym, lecz także dorosłym. Silny stres jest czynnikiem wyzwalającym zakłócenia płynności mówienia. W takiej sytuacji niezbędna jest nie tylko terapia logopedyczna, ale i psychologiczna.

Dziecko się jąka. Co robić?

• Przede wszystkim nie poprawiaj dziecka i nie dopowiadaj za niego słów. Spokojnie i cierpliwie wysłuchaj, co maluch ma do powiedzenia. W żadnym wypadku nie karć go za jąkanie! Mów do dziecka wolno, spokojnie i z czułością. Obserwuj, w jakich sytuacjach pojawiają się problemy z mówieniem i jakie reakcje im towarzyszą. Może dziecko zaciska dłonie, marszczy czoło, zamyka oczy? Możesz też nagrać mowę dziecka. Dobre obserwacje pomogą logopedzie w trafnym doborze metody leczenia i ćwiczeń.

Terapia jąkania u dzieci

• Bez względu na to, dlaczego dziecko zaczęło się jąkać, warto jak najszybciej podjąć terapię u logopedy. Dzieci są bardziej podatne na leczenie zaburzeń płynności mowy niż osoby dorosłe. Sporo pracy do wykonania mają też jednak sami rodzice, którzy przebywają z dzieckiem na co dzień.

• Terapia logopedyczna obejmuje ćwiczenia aparatu głosu oraz mięśni oddechowych. Czas trwania terapii logopedycznej i jej efekty to kwestie indywidualne, uzależnione m.in. od wieku, zaangażowania w pracę nad poprawieniem mowy czy nasilenia zaburzenia.

• Turnus w Centrum Terapii Jąkania w Szamocinie jest początkiem na drodze do uzyskania płynnej mowy. Podczas dwóch tygodni uczestnicy turnusu biorą udział w zajęciach grupowych i indywidualnych, dopasowanych do swoich własnych przypadków. Pobyt na turnusie sprzyja odprężeniu i relaksacji, co bezpośrednio przekłada się na pozytywne efekty ćwiczeń oddechu, a następnie prawidłowej wymowy.